Rok 2024 Rokiem Witolda Gombrowicza i Czesława Miłosza

Senatorzy RP zadecydowali, że rok 2024 będzie Rokiem Witolda Gombrowicza i Czesława Miłosza.

Uchwałę o wybraniu na patrona Witolda Gombrowicza podjęto w związku z przypadającą w 2024 roku 120. rocznicą urodzin pisarza. Senatorzy podkreślili, że urodzony 4 sierpnia 1904 roku autor Ferdydurke należy dziś „nie tylko do najważniejszych twórców rodzimej literatury, ale pozostaje również jednym z czołowych inspiratorów współczesnej europejskiej myśli filozoficznej, społecznej i artystycznej”, a „jego dorobek od dziesięcioleci stanowi wizytówkę nowoczesnej polskiej kultury, jej uniwersalnego wymiaru i awangardowego potencjału”. Uchwała wskazuje, że duży wpływ zarówno na kształt, jak i na recepcję twórczości Gombrowicza miała jego bezkompromisowość, ujawniająca się szczególnie w „celnej i nierzadko dosadnej ocenie zjawisk politycznych czy społeczno-kulturowych”. Skutkiem tego w okresie powojennym była długoletnia nieobecność pisarza na polskiej scenie literackiej, ponieważ nie godził się na wybiórczą i ocenzurowaną przez komunistyczne władze publikację swych dzieł. Jak podkreślono, aż do śmierci w 1969 roku Gombrowicz tworzył wyłącznie w języku polskim, łamiąc przy tym konwencje gatunkowe i wprowadzając nową jakość do literackiego dyskursu.

Uchwała o ustanowieniu roku 2024 Rokiem Czesława Miłosza ma z kolei na celu oddać hołd „jednemu z najwybitniejszych twórców naszych czasów” w 20. rocznicę jego śmierci. Senatorowie przypomnieli, że urodzony 30 czerwca 1911 roku Czesław Miłosz był świadkiem największych wydarzeń minionego stulecia, od I wojny światowej, poprzez rosyjską rewolucję, odzyskanie przez Polskę niepodległości, społeczne i narodowościowe problemy II Rzeczypospolitej, okupację Warszawy, Holokaust i starcie dwóch totalitaryzmów, doświadczenie emigranta w świecie podzielonym żelazną kurtyną, aż po upadek sowieckiego imperium i budowę demokracji. „Miłosz, odznaczony przez Yad Vashem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, ostrzega przed zgubnymi konsekwencjami budzenia demonów nacjonalizmu, antysemityzmu i autorytaryzmu” – napisano. „O wadze twórczości Czesława Miłosza świadczą nagrody, wśród nich Nagroda Nobla w dziedzinie literatury przyznana w 1980 roku, oraz najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego” – podsumowano.

Grono przyszłorocznych patronów Senatu uzupełniają: Władysław Zamoyski i Wincenty Witos. Rok 2024 będzie również Rokiem Edukacji Ekonomicznej. Literackimi patronami wybranymi przez Sejm na przyszły rok zostali: Marek Hłasko, Melchior Wańkowicz, Kazimierz Wierzyński i Zygmunt Miłkowski.

Żródło: booklips.pl

Letnia odsłona akcji Czytaj PL w lipcu

Od 1 lipca w całej Polsce w ramach specjalnej letniej odsłony akcji Czytaj PL otrzymać będzie można darmowy dostęp do 10 książek autorek i autorów związanych z Krakowem. 

Jesienią minie dziesięć lat, od kiedy Kraków otrzymał tytuł Miasta Literatury UNESCO. Aby uczcić to wydarzenie KBF i Woblink inicjują akcję specjalną. Jednym z dostępnych tytułów będą Wiersze wszystkie Wisławy Szymborskiej (Wydawnictwo Znak), które Kraków Miasto Literatury UNESCO objęło patronatem. Jak wskazują organizatorzy, to pierwszy raz w historii, gdy twórczość Noblistki będzie dostępna jako e-book. Pozostałe tytuły poznamy już wkrótce. 

Źródło: rynek-ksiazki.pl

Narodowe Czytanie 2023

W tym roku lekturą Narodowego Czytania 2023 zostało Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej. Wydarzenie odbędzie się w sobotę, 9 września tradycyjnie w warszawskim Ogrodzie Saskim. 

Wydana w 1888 roku Nad Niemnem to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza. Powieść cieszyła się popularnością wśród kolejnych pokoleń czytelników. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w połowie lat 80. XX wieku. Nad Niemnem to jeden najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku.

Akcja Narodowego Czytania organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Podczas następnych edycji przeczytano: dzieła Aleksandra Fredry, Trylogię Henryka Sienkiewicza, Lalkę Bolesława Prusa, Quo Vadis Henryka Sienkiewicza, Wesele Stanisława Wyspiańskiego, Przedwiośnie Stefana Żeromskiego, polskie nowele, Balladynę Juliusza Słowackiego, Moralność Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej oraz Ballady i romanse Adama Mickiewicza.

Źródło: ksiazka.net.pl

Festiwal Miłosza w Krakowie: 5-9.07.2023

Dwunasta edycja Festiwalu Miłosza rozpocznie się w Krakowie już 5 lipca. Festiwalowe hasło to: "Piosenki o końcu świata", nawiązujące do jednego z najbardziej znanych utworów Czesława Miłosza. 

Podczas pięciodniowego święta poezji goście festiwalu będą mogli spotkać wielu uznanych europejskich poetów i poetek m.in.: Katarynę Babkinę, Kristin Berget, Antoine’a Cassara, Danielę Danz, Anję Kampmann, Jana Wagnera oraz znakomite grono polskich twórców i twórczyń m.in. : Julię Fiedorczuk, Jerzego Jarniewicza, Agnieszkę Wolny-Hamkało, Stanisława Kalinę Jaglarza, Ewą Lipską czy Ryszarda Krynickiego. 

Kluczowym elementem festiwalu będzie poezja ukraińska, reprezentowana m.in. przez Katerynę Babkinę, promującą swój tom poetycki Nie boli. Festiwal będzie też wyjątkową okazją, by przyjrzeć się powidokom wojny w polskiej i europejskiej poezji, jak choćby w dojmującym świadectwie Anety Kamińskiej – Pokój z widokiem na wojnę. Sprawie ukraińskiej w szerokim historycznym kontekście będzie poświęcona tegoroczna debata festiwalu Miłosza pt. "Środkowoeuropejskie rewizje".

Do najbardziej wyczekiwanych książek tegorocznej edycji festiwalu należą  Wiersze zebrane Julii Fiedorczuk i a gdy się zrobi jasno i będzie fantastycznie Kristin Berget. Spotkanie z obiema poetkami poprowadzi tłumaczka Justyna Czechowska.

Rok 2023 to Rok Wisławy Szymborskiej, dlatego na festiwalu nie mogło zabraknąć wydarzeń związanych z krakowską noblistką. W programie znalazło się spotkanie z nominowanymi do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, rozmowa o najnowszej biografii poetki, a także wystawy. Zwieńczeniem świętowania będzie uroczysta Gala wręczenia Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za najlepszą książkę poetycką wydaną w ubiegłym roku..

Dwa wydarzenia muzyczne tegorocznej edycji to występ zespołu Psie lico, któremu towarzyszyć będzie poezja Stanisława Kaliny Jaglarza nominowanego do tegorocznej nagrody im. Wisławy Szymborskiej, i koncert Wojciecha Brzoski, który do Krakowa przyjedzie również z dwiema najnowszymi książkami.

W lipcowy weekend odbędzie się rodzinny piknik poetycki, w ramach którego dzieci będą miały okazję pokolorować wiersze, wziąć udział w slamie poetyckim czy poznać poezję Wisławy Szymborskiej. Zwieńczeniem festiwalu będzie niedzielne świętowanie urodzin Ryszarda Krynickiego.

Z pełnym programem festiwalu będzie można zapoznać się na stronie wydarzenia.

Wszystkie wydarzenia są bezpłatne, natomiast obowiązują na nie wejściówki, które będą dostępne dwa tygodnie przed festiwalem na stronie kbfbilety.krakow.pl i za pośrednictwem aplikacji kbf: bilety. Siedzibą centrum festiwalowego będzie Pałac Potockich (Rynek Główny 20), w którym zaplanowano większość spotkań.

ksiazka.net.pl

Pierwsza książka w Polsce zilustrowana przez sztuczną inteligencję

Ciemność Stanisława Karolewskiego to pierwsza polska książka zilustrowana przez sztuczną inteligencję. Galeria stworzona przez AI na podstawie tekstu liczy ponad siedemset prac i jest wykonana w różnych stylach artystycznych, ilustrując sceny z książki.

Na polskim rynku to nowość, która pokazuje w którą stronę może podążyć w przyszłości cały rynek wydawniczy. O galerii tworzonej przez AI opowiada autor książki, Stanisław Karolewski: "To niesamowite uczucie, jak gdyby oglądać kadry z ekranizacji powieści - jeszcze przed jej ukazaniem się na rynku. W dodatku ekranizacji dokonanej przez dawno zmarłych reżyserów lub gdyby patrzeć na ilustracje, które wykonał specjalnie dla mnie, specjalnie do tej książki - ulubiony artysta. Moje zanurzenie się w tym świecie budziło zdziwienie otoczenia, bowiem do tej pory byłem zdecydowanie analogowy - Ciemność napisałem głównie piórem na papierze, ale te wizje: moje wizje przekształcone przez wizje AI sprawiły, że przez kilkadziesiąt kolejnych wieczorów wchodziłem do świata cyfrowego. Tu nasuwa się ważny komentarz: ilustracje, tak samo jak w dobrej - tradycyjnej ilustracji niekoniecznie są prostym ukazaniem tekstu książki. Zarówno na poziomie faktów, zgodności z literą - raczej tekst jest wyjściem do wizji właśnie, do oddania nastroju scen. Często też pojawiają się niedoskonałości - trzecia noga, nienaturalnie wygięte ciała, ale postanowiłem pozostawić je w galerii - niech zostaną jako świadectwo tych pionierskich czasów [...]".

Ciemność to powieść fantastyczna przedstawiająca zawiłe ścieżki dziejów jednego rodu - od lat trzydziestych XX wieku aż po współczesność. Akcja rozwija się na tle wrocławskiego Nadodrza, niosąc czytelnika również przez: Wolne Miasto Gdańsk oraz Kresy Wschodnie Rzeczpospolitej. Głównym bohaterem powieści jest Szonaj, który cudem unika śmierci w pożarze, lecz traci pamięć dotyczącą życia sprzed tragedii. Znajduje schronienie na pogorzelisku oraz podejmuje pracę jako sprzątacz. To właśnie tam staje się świadkiem tajemniczej masowej śmierci ptaków, których ciała zbiera w ramach swoich obowiązków. Podczas swojej pracy odkrywa coraz to nowe "skarby", które przewozi do skupu surowców wtórnych.

Galeria obrazów wygenerowanych przez sztuczną inteligencję na podstawie tekstu książki powstaje na jej facebookowym profilu.

Źródło: ksiazka.net.pl