Kołobajki - książki dotykowe dla dzieci niewidomych i słabowidzących

Kołobajki to pracownia książek dotykowych dla dzieci niewidomych i słabowidzących. Nazwa wywodzi się od charakterystycznych obręczy – kół łączących strony. Twórcy pracowni - dwuosobowy zespół Kirył Konowałow i Patrycja Zalejska tworzą bajki, które aby zobaczyć, wystarczy dotknąć. 

Początek działalności pracowni Kołobajki związany był z tym, że założycielka wzięła udział w warsztatach tworzenia książek dotykowych. Wkrótce stworzyła swoje pierwsze dzieło “Kopciuszek”, którym 
zajęła pierwsze miejsce w konkursie na książkę dotykową “Manufaktura Książki”. Od tamtej pory brała udział w kolejnych edycjach, za każdym razem zajmując miejsce na podium Następnie w ramach projektu “Czytam Dotykiem”, zostało sfinansowane stworzenie 20 kopii dotykowego “Kopciuszka”. Trafiły one do ośrodków w całej Polsce i odebrały liczne pochwały od dzieci oraz tyflopedagogów. Tematem zaczęły interesować się media, powstał pomysł założenia pracowni.

Jak działa pracownia? 

W pracowni stosowanych jest ponad dwadzieścia różnorodnych materiałów, aby zachować spójność i jednocześnie działać na wyobraźnię sensoryczną. Używane są naturalne muszelki (chropowate, “chłodne”), płótna (miłe w dotyku, “ciepłe”), miedź (“zimne”, twarde, pachnie metalem), papier ścierny (szorstkie, “ciepłe”), silikon (oślizgłe, miękkie, galaretowate). W taśmowej produkcji zastosowanie tak dużej liczby materiałów byłoby bardzo ciężkie dlatego najczęściej książki drukowane lub tłoczone są bardzo podobne w dotyku – plastikowe, natomiast w pracowni Kołobajki każda książka powstaje ręcznie. Kołobajki na tle książek sensorycznych wyróżniają też bardzo proste kształty ilustracji. Dzieci niewidome, a także dzieci z zaburzeniami autystycznymi potrzebują ograniczoną ilość obiektów na stronie, na których mogą skupić swoją uwagę. To odróżnia książkę sensoryczną – która bardziej jest natłokiem opcji  – od książki dotykowej, która stara się dokładnie “pokazać” poprzez dotyk ograniczoną ilość obiektów. Wyróżnikiem są także ramki chroniące wypukłe obrazki i ograniczające “kadr”. Folia z brajlem na całej stronie – duże odstępy między linijkami ułatwiają naukę brajla dla początkujących czytelników

Obecnie pracownia jest po premierze pierwszego tytułu "Morskie Przygody Kapitana Seo" i po jego pierwszych sukcesach. Tekst o morskich przygodach dzielnego kapitana napisany trzynastozgłoskowcem – miło i rytmicznie się czyta. Główny bohater to słabowidzący kapitan-krecik, dla którego nie ma rzeczy niemożliwych, bo…“Pomimo że kapitan, widzi niezbyt dobrze, dzielnym sercem patrząc, na koniec świata dotrze…”. Manufaktura Książki – ogólnopolski konkurs na książkę dotykową nagrodziła książkę pierwszym miejscem i wyróżnieniem jakim jest zaproszenie do grona jurorów w przyszłej edycji.

Pasjonatów dziedziny tyflologicznej i książki dotykowej dla dzieci jest niewielu, ci którzy się tym zajmują to prawdziwi zapaleńcy. Najbardziej rozpowszechnione są książki robione przez rodziców, pedagogów lub przez amatorów na konkursy. Takie publikacje można wypożyczyć tylko w jednej bibliotece w całej Polsce, w Lublinie. Niestety często twórcom brakuje materiałów, warsztatu i doświadczenia, co skutkuje nietrwałością książek. Drugą dostępną opcją są książki drukowane, bądź wyciskane w plastiku. Robione bardziej profesjonalnie, stanowią dobry materiał edukacyjny. Niestety, jest ich mało i są produkowane za granicą, przez co ich cena jest wysoka.

Źródło: oculino.com, niezlasztuka.net